دیابت چیست؟

این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که بدن شما قادر به جذب قند (گلوکز) به سلول‌های خود و استفاده از آن برای تولید انرژی نباشد. این نقص باعث ایجاد قند اضافی در جریان خون می‌شود. دیابت کنترل نشده می‌تواند منجر به عواقب جدی شود و به طیف وسیعی از اندام‌ها و بافت‌های بدن، از جمله قلب، کلیه‌ها، چشم‌ها و اعصاب آسیب برساند.

فرآیند هضم شامل تجزیه‌ غذایی که مصرف می‌کنید، به منابع مختلف است. وقتی کربوهیدرات، مثل نان، برنج و ماکارونی می‌خورید، بدن شما آن را به قند (گلوکز) تجزیه می‌کند. هنگامی‌که گلوکز وارد جریان خون می‌شود، به کمک نیاز دارد تا به مقصد نهایی خود، یعنی داخل سلول‌های بدن برسد و در آنجا مورد استفاده قرار گیرد. اما چه کسی به گلوکز برای رسیدن به مقصد نهایی کمک می‌کند؟ درست حدس زدید، انسولین! انسولین هورمونی است که توسط پانکراس یا همان لوزالمعده، اندامی که در پشت معده قرار دارد، ساخته می‌شود. پانکراس، انسولین را در جریان خون آزاد می‌کند. انسولین حکم کلید را دارد که قفل در دیواره سلولی را باز می‌کند و به گلوکز اجازه می‌دهد تا وارد سلول‌های بدن شود. گلوکز، سوخت یا انرژی مورد نیاز بافت‌ها و اندام‌ها را برای عملکرد مناسب فراهم می‌کند.

در افراد دیابتی یکی از حالت‌های زیر رخ می‌دهد:

۱- پانکراس انسولین تولید نمی‌کند یا اگر تولید کند، مقدارش کافی نیست.

۲- پانکراس انسولین تولید می‌کند، اما سلول‌های بدن به آن پاسخ نمی‌دهند و نمی‌توانند آن‌طور که باید از آن استفاده کنند.

اگر گلوکز نتواند وارد سلول‌های بدن شود، در جریان خون باقی می‌ماند و سطح گلوکز خون افزایش می‌یابد. دیابت زمانی اتفاق می‌افتد که گلوکز نتواند وارد سلول‌های بدن شود، در جریان خون باقی بماند و سطح گلوکز خون را افزایش دهد. علائم دیابت کدامند؟ از جمله علائم این بیماری که در این بخش از مجله سلامتی دکتر کرمانی به آن خواهیم پرداخت، عبارتند از: افزایش تشنگی احساس ضعف و خستگی تاری دید بی‌حسی یا گزگز شدن دست یا پا زخم‌ها یا بریدگی‌هایی که به کندی بهبود می‌یابند کاهش وزن بدون برنامه‌ریزی تکرر ادرار عفونت‌های مکرر بدون دلیل خشکی دهان علائم دیگر: در زنان: خشکی پوست به همراه خارش و عفونت‌های قارچی مکرر یا عفونت‌های مجاری ادراری در مردان: کاهش میل جنسی، اختلال در نعوظ، کاهش قدرت عضلانی دیابت نوع ۱ بیشتر در کودکان، نوجوانان و جوانان رخ می‌دهد و علائم آن می‌تواند به سرعت، طی چند هفته یا چند ماه ایجاد شود. همچنین علائم اضافی آن شامل تهوع، استفراغ یا درد معده و عفونت‌های قارچی یا عفونت‌های دستگاه ادراری است. دیابت نوع ۲ و پیش دیابت در بزرگسالی اتفاق می‌افتد. ممکن است شما اصلاً علائمی نداشته باشید یا متوجه آن نشوید، زیرا در طی چندین سال و به کندی رخ می‌دهد. در دیابت بارداری نیز، زنان باردار متوجه علائم آن نمی‌شوند و این متخصص زنان و زایمان است که شما را از نظر دیابت بارداری بین هفته‌های ۲۴ تا ۲۸ آزمایش می‌کند.

انواع دیابت کدامند؟ انواع دیابت را می‌توان به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی کرد:

دیابت نوع ۱: این نوع دیابت، یک بیماری خود‌ایمنی است، به این معنی که بدن به خودش حمله می‌کند. در این حالت، سلول‌های تولیدکننده انسولین در لوزالمعده از بین می‌روند. حدود ۱۰ درصد از افراد دیابتی به نوع ۱ آن مبتلا هستند و معمولاً در کودکان و بزرگسالان جوان شایع است، اما می‌تواند در هر سنی اتفاق بیفتد. افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ باید هر روز انسولین تزریق کنند. به همین دلیل است که به آن دیابت وابسته به انسولین نیز می‌گویند.

دیابت نوع ۲: در این نوع بیماری، بدن یا انسولین کافی تولید نمی‌کند یا سلول‌های بدن به انسولین پاسخ نمی‌دهند. این شایع‌ترین نوع دیابت است. بیش از ۹۰ درصد افراد دیابتی به نوع ۲ مبتلا هستند و معمولاً در افراد میانسال و مسن رخ می‌دهد. دیگر نام‌های رایج برای نوع ۲، شامل دیابت بزرگسالان و دیابت مقاوم به انسولین است. پیش دیابت: این نوع بیماری، مرحله قبل از دیابت نوع ۲ است. سطح گلوکز خون بالاتر از حد طبیعی است، اما به اندازه کافی بالا نیست که به طور رسمی دیابت نوع ۲ تشخیص داده شود. دیابت بارداری: این نوع دیابت در برخی از زنان در دوران بارداری اتفاق می‌افتد. دیابت بارداری معمولاً بعد از بارداری از بین می‌رود. با این حال، اگر دیابت بارداری دارید، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع ۲ هستید. فرق دیابت نوع ۱ با ۲ چیست؟ دیابت نوع ۱، یک بیماری خود‌ایمنی است و زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های تولیدکننده انسولین در لوزالمعده به طور کامل از بین می‌روند، بنابراین بدن نمی‌تواند انسولین تولید کند. این در حالی است که در نوع ۲، انسولین توسط لوزالمعده تولید می‌شود، اما بدن در برابر آن مقاومت می‌کند. به عبارت دیگر، بدن دیگر به طور مؤثر از انسولین استفاده نمی‌کند. تعداد مبتلایان به نوع ۱ بسیار کمتر از نوع ۲ هستند. در گذشته به آن دیابت نوجوانی می‌گفتند، زیرا این بیماری معمولاً در اوایل کودکی تشخیص داده می‌شود. اما دیابت نوع ۲، بیشتر در بزرگسالان تشخیص داده می‌شود. اگرچه ما امروزه کودکانی را می‌بینیم که به این بیماری مبتلا شده‌اند و علت آن هم بیشتر مربوط به اضافه وزن و چاقی است.